Δημοσιεύτηκε το Πόρισμα του Συνηγόρου του Πολίτη (Κύκλος Δικαιωμάτων του Παιδιού) με θέμα: "Συνθήκες λειτουργίας της Μονάδας Κοινωνικής Φροντίδας για παιδιά με αναπηρίες «Κέντρο Περίθαλψης Παίδων Λεχαινών».
Με βάση τα αναφερθέντα, ο Συνήγορος του Πολίτη προτείνει την λήψη θεσμικών και ουσιαστικών μέτρων σε τρεις κατευθύνσεις:
Α) Άμεση κάλυψη των αναγκών περίθαλψης και φροντίδας των ανηλίκων και ενηλικιωθέντων, για όσο καιρό διαρκεί η παραμονή τους στη μονάδα, με την πρόσληψη επαρκούς κατάλληλου προσωπικού και τη λήψη ειδικών μέτρων για την πληρέστερη φροντίδα τους. Ειδικότερα προτείνονται:
- Η πρόσληψη επαρκούς κατάλληλου προσωπικού με πλήρωση των οργανικών θέσεων
- Η μη έγκριση αποσπάσεων του προσωπικού εφόσον δεν το επιτρέπουν οι ανάγκες της μονάδας.
- Η βελτίωση των συνθηκών εργασίας του προσωπικού και η συμμετοχή τους σε προγράμματα επιμόρφωσης.
- Ο διαχωρισμός παιδιών και ενηλίκων περιθαλπόμενων, με προσαρμογή των χώρων και του περιβάλλοντος διαβίωσης αυτών στις ηλικιακές τους ανάγκες.
- Η παροχή κατάλληλης, ολόπλευρης και ειδικής φροντίδας ανάλογης με τις ηλικιακές, αναπτυξιακές, θεραπευτικές και προσωπικές ανάγκες με επιστημονική εποπτεία και τήρηση επιστημονικών πρωτοκόλλων.
- Η εξάλειψη των πρακτικών καθήλωσης και εγκλεισμού σε κρεβάτια/κουβούκλια
- Η διαρκής φυσική παρουσία μελών του προσωπικού στους χώρους διαβίωσης των φιλοξενούμενων και εποπτεία αυτών, χωρίς υποκατάσταση αυτής από ηλεκτρονική παρακολούθηση.
- Η προμήθεια ψυχαγωγικού και εκπαιδευτικού υλικού αλλά και τεχνολογικού εξοπλισμού προσαρμοσμένου στους διαφορετικούς τύπους αναπηρίας.
- Η βελτίωση των χώρων και του εξοπλισμού με δημιουργία περιβάλλοντος προσαρμοσμένου στην παιδική ηλικία, μικρότερων δωματίων με χώρους ατομικής υγιεινής, προσαρμοσμένων χώρων παιδαγωγικών δραστηριοτήτων, φυσικοθεραπείας, εργοθεραπείας, ψυχαγωγίας και χαλάρωσης, προσβασιμότητα με κατάλληλη διαμόρφωση της εισόδου και της αυλής για έξοδο όλων των φιλοξενούμενων, λήψη μέτρων για την περίπτωση έκτακτης εκκένωσης του κτιρίου κλπ.
- Η προώθηση διαδικασιών κοινωνικής έρευνας για τα ζητήματα επιμέλειας, σε συνεργασία με τις νομικές υπηρεσίες του Υπουργείου Υγείας και τις δικαστικές αρχές.
- Η προώθηση του θεσμού της αναδοχής με ενίσχυση της κοινωνικής υπηρεσίας της μονάδας και κατάλληλη εκπαίδευση - υποστήριξη των αναδόχων οικογενειών.
- Ο τακτικός έλεγχος και η εποπτεία της μονάδας από τους αρμόδιους φορείς.
- Η ενεργοποίηση των λοιπών δημόσιων φορέων: νοσοκομείων, κέντρων ψυχικής υγείας κλπ, για ανταπόκριση στα αιτήματα της ΜΚΦ.
- Η ενεργοποίηση των δικαστικών αρχών για αυτεπάγγελτη παρέμβαση σε περιπτώσεις κακής άσκησης της γονικής μέριμνας, για αφαίρεση της επιμέλειας και διορισμό επιτρόπου των ανηλίκων (ή δικαστικού συμπαραστάτη των ενηλίκων).
Β) Έγκριση από το Υπουργείο Υγείας νέου κανονισμού λειτουργίας με επανασχεδιασμό της παρεχόμενης φροντίδας και των υπηρεσιών με στόχο την παροχή πολύπλευρης, κατάλληλης και εξατομικευμένης φροντίδας στα παιδιά για ολόπλευρη ανάπτυξη, ανταπόκριση στις ηλικιακές ανάγκες, τις ανάγκες της συγκεκριμένης αναπηρίας και τις προσωπικές ανάγκες. Ο νέος κανονισμός πρέπει να λαμβάνει υπόψη τα θεσμοθετημένα δικαιώματα στη βάση των προαναφερθεισών διαπιστώσεων.
Γ) Την εγκατάλειψη του ισχύοντος μοντέλου κλειστής περίθαλψης με υιοθέτηση θεσμικών και ουσιαστικών μέτρων για την αποιδρυματοποίηση και την πρόληψη της ιδρυματοποίησης, σύμφωνα με τις Συστάσεις του Συμβουλίου της Ευρώπης, προκειμένου να προωθηθεί η φροντίδα μέσα στην οικογένεια του παιδιού με αναπηρία και του ενηλίκου, ιδίως με νοητική αναπηρία, με υποστήριξη από υπηρεσίες της κοινότητας.
Ειδικότερα προτείνονται:
- Η θεσμοθέτηση συγκεκριμένων προδιαγραφών για την εναλλακτική φροντίδα παιδιών με αναπηρίες σε δομές κλειστής φροντίδας δημόσιες ή ιδιωτικές, σύμφωνα με τα διεθνώς καθιερωμένα πρότυπα,
- Ο διεπιστημονικός σχεδιασμός και η θεσμική προώθηση λειτουργίας μικρών δομών φιλοξενίας και φροντίδας για ανηλίκους με αναπηρίες (με συνολικό αριθμό φιλοξενούμενων μέχρι 12 προσώπων), το περιβάλλον και οι συνθήκες των οποίων θα προσομοιάζουν στο οικογενειακό πλαίσιο με επαρκές προσωπικό φροντίδας, ατομική παρακολούθηση για κάλυψη των αναγκών των φιλοξενουμένων, σταθερά πρόσωπα αναφοράς σε σταθερό-οικείο περιβάλλον, παροχή υπηρεσιών από την κοινότητα και σύνδεση με την κοινωνική ζωή.
- Η λειτουργία κέντρων ημέρας και ημερήσιων δομών (για δημιουργική απασχόληση, δια βίου εκπαίδευση σε αυτοεξυπηρέτηση και εκμάθηση δεξιοτήτων κλπ) τα οποία θα παρέχουν τη δυνατότητα σε παιδιά και ενήλικες, ιδίως με νοητική αναπηρία, διάχυτες αναπτυξιακές διαταραχές ή πολυαναπηρίες, να λαμβάνουν υπηρεσίες ανοιχτής φροντίδας και να επιστρέφουν στο οικογενειακό πλαίσιο,
- Η λειτουργία δομών τακτικής βραχυπρόθεσμης φιλοξενίας ως ανακουφιστική φροντίδα για τους γονείς για πρόληψη των κρίσεων και για την περίπτωση κρίσης στην οικογένεια, για άμεση προσωρινή φιλοξενία σε περίπτωση ενδοοικογενειακής βίας,
- Η παροχή υπηρεσιών υγείας, ψυχικής υγείας και υποστήριξης για τους γονείς στην κοινότητα.
Όλα τα παραπάνω, θα πρέπει να αποτελέσουν αντικείμενο και περιεχόμενο ενός εθνικού σχεδίου δράσης με σχεδιασμό, προγραμματισμό, χρηματοδότηση και συγκεκριμένους στόχους σε σχέση με τα παιδιά με αναπηρίες, ιδίως όσα βρίσκονται εκτός οικογενειακού περιβάλλοντος.
Η λήψη νομοθετικών, διοικητικών και άλλων αποτελεσματικών μέτρων για τη βελτίωση της ζωής και των προοπτικών ανάπτυξης των παιδιών με αναπηρίες στις Μονάδες Κοινωνικής Φροντίδας και την πραγμάτωση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων τους αποτελεί υποχρέωση της Πολιτείας (Ν. 2101/92, αρ.4). Η επίτευξη της ειδικής προστασίας τους και η ουσιαστική κοινωνική φροντίδα συνιστούν βασικό όρο των αρχών ενός κοινωνικού κράτους και ταυτόχρονα υλοποίηση συνταγματικής επιταγής.
Ο Συνήγορος του Πολίτη ως Συνήγορος του Παιδιού, με θεσμική αποστολή την προάσπιση και προαγωγή των δικαιωμάτων του παιδιού, θεωρεί απολύτως αναγκαία την ανάληψη σοβαρής, άμεσης και συνεπούς δράσης από το Υπουργείο Υγείας και Κοινωνικής Αλληλεγγύης και τις υπηρεσίες του με διεπιστημονική προσέγγιση και υπό το πρίσμα των διεθνών και εθνικών αρχών του δικαίου.
Ολόκληρο το πόρισμα μπορείτε να διαβάσετε εδώ
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου