Δικαιοπρακτική ικανότητα των ατόμων με αναπηρία και η υποστήριξή τους στη λήψη αποφάσεων.

(Απόσπασμα από τις εργασίες της ομάδας WG4, με θέμα: "Δικαιοπρακτική ικανότητα και υποστήριξη στη λήψη αποφάσεων" στο συνέδριο του Ευρωπαϊκού Οργανισμού Θεμελιωδών Δικαιωμάτων (FRA), που πραγματοποιήθηκε στην Κοπεγχάγη, στις 7 και 8.06.2012).

"Η μητέρα μου είναι δικαστική μου συμπαραστάτρια και δεν μπορώ να της πω 'όχι'. ... Αν με θέλει μπορεί να τηλεφωνήσει στον ξενώνα που φιλοξενούμαι. Και όποτε χρειάζεται, ο ξενώνας καλεί εκείνην. Τα πάντα ελέγχονται από εκείνην. Και δεν μπορώ να αναπνεύσω." (Γυναίκα, 27 ετών),

"Ήρθε κάποια απεσταλμένη από το δικαστήριο ... και όταν την επέλεξα (τη δικαστική συμπαραστάτρια) ... είχε έναν φάκελο μαζί της και σκέφτηκα, ότι όλα θα πάνε καλά." (Γυναίκα, 50 ετών),

        Η δικαιοπρακτική ικανότητα των ατόμων με αναπηρία είναι θεμελιώδες δικαίωμα και αποτελεί προϋπόθεση στην άσκηση δικαιωμάτων σε ισότιμη βάση με τους άλλους ανθρώπους. Μόνο αν το άτομο έχει πλήρη δικαιοπρακτική ικανότητα μπορεί να προβαίνει σε νομικά δεσμευτικές αποφάσεις, όπως λ.χ. στην ιδιωτική ζωή, στη συμμετοχή στα κοινά, στην εργασία, στην εκπαίδευση, στη στέγαση κλπ. 

        Η Σύμβαση για τα Δικαιώματα των Ατόμων με Αναπηρία (CRPD) βασίζεται στις αρχές της ίσης μεταχείρισης και της αυτοδιάθεσης, που συνεπάγεται μια αλλαγή παραδείγματος αναφορικά με το σεβασμό στη δικαιοπρακτική ικανότητα των ατόμων με αναπηρία. 

        Σύμφωνα με το άρθρο 12 της CRPD, τα συμβαλλόμενα κράτη μέλη θα πρέπει, προκειμένου να προστατεύσουν την αυτοδιάθεση των ατόμων με αναπηρία, να προωθήσουν την αυτοδιάθεση και την υποστήριξη τους στη λήψη αποφάσεων και όχι να την υποκαταστήσουν.

        Οι ακόλουθες ερωτήσεις, που έχουν σημασία για την υλοποίηση του δικαιώματος της δικαιοπρακτικής ικανότητας των ατόμων με αναπηρία και συζητήθηκαν στο συνέδριο στις 8/6, είναι οι ακόλουθες:

• Ποιός είναι ο σκοπός της δικαστικής συμπαράστασης και ποιοί οι κίνδυνοι που συνδέονται με αυτή;
• Ποιά η διαφορά ανάμεσα στην υποστήριξη λήψης αποφάσεων με την υποκατάσταση στην απόφασή τους;
• Πώς μπορούν οι αρχές να προωθήσουν την αυτοδιάθεση των ατόμων με αναπηρία και να περιορίσουν την υποκατάσταση τους στη λήψη αποφάσεων;
• Ποιές εγγυήσεις πρέπει να τεθούν σε εφαρμογή, ώστε να διασφαλιστεί ότι τα μέτρα που αφορούν την άσκηση της δικαιοπρακτικής ικανότητας δεν οδηγούν σε κατάχρηση;
• Αναφέρθηκαν παραδείγματα καλών πρακτικών που εφαρμόζονται στην ΕΕ. 

Εδώ μπορείτε να διαβάσετε στα αγγλικά το πλήρες κείμενο του εγγράφου του Επιτρόπου των Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων με θέμα: "Ποιός παίρνει τις αποφάσεις; - Δικαίωμα στη δικαιοπραξία των ατόμων με νοητική και ψυχοκοινωνική αναπηρία (Who gets to decide? - Right to legal capacity for persons with intellectual and psychosocial didabilities)".

Έκθεση του FRA για την ακούσια εισαγωγή και ακούσια θεραπεία των ατόμων με προβλήματα ψυχικής υγείας

  Ακούσιος εγκλεισμός των ατόμων με προβλήματα ψυχικής υγείας.

Η έκθεση του FRA - Ευρωπαικού Οργανισμού Θεμελιωδών Δικαιωμάτων που ακολουθεί πραγματεύεται θέματα που σχετίζονται με την ακεραιότητα του ατόμου (άρθρο 3), την απαγόρευση των βασανιστηρίων και των απάνθρωπων ή εξευτελιστικών ποινών ή μεταχείρισης (άρθρο 4), το δικαίωμα στην ελευθερία και την ασφάλεια (άρθρο 6), τον σεβασμό της ιδιωτικής και οικογενειακής ζωής (άρθρο 7), της μη διάκρισης (άρθρο 21), την ενσωμάτωση των ατόμων με αναπηρίες (άρθρο 26} και την υγειονομική περίθαλψη (άρθρο 3S) που υπάγονται στα κεφάλαια 1 «Αξιοπρέπεια», «Ελευθεριών» και ΙΙ «Ισότητα» ΙΙΙ του Χάρτη των Θεμελιωδών Δικαιωμάτων της Ευρωπαϊκής Ένωσης.

Εδώ μπορείτε να διαβάσετε περίληψη της έκθεσης στα ελληνικά και εδώ την πλήρη έκθεση στα αγγλικά.


FRA Ευρωπαϊκός Οργανισμός Θεμελιωδών Δικαιωμάτων

 

FRA: Διάσκεψη για την αυτονομία και την κοινωνική ένταξη των ατόμων με ειδικές ανάγκες

Διάσκεψη για την αυτονομία και την κοινωνική ένταξη των ατόμων με ειδικές ανάγκες 

Ημερομηνία: 7-8 Ιουνίου 2012
Τοποθεσία: Κοπεγχάγη, Δανία.

Στην Κοπεγχάγη, στις 7-8 Ιουνίου 2012, ο Οργανισμός Θεμελιωδών Δικαιωμάτων διοργανώνει μαζί με το δανικό Υπουργείο Κοινωνικών Υποθέσεων και Ένταξης, και το Ινστιτούτο της Δανίας για τα Ανθρώπινα Δικαιώματα (DIHR) συνέδριο για την αυτονομία και την κοινωνική ένταξη. Αυτή η διεθνής διάσκεψη θα φέρει σε επαφή εμπειρογνώμονες αναπηρίας από την κοινωνία των πολιτών, συμπεριλαμβανομένων των οργανώσεων ατόμων με ειδικές ανάγκες, εκπροσώπους των εθνικών οργανισμών για τα ανθρώπινα δικαιώματα των ερευνητών, καθώς και φορείς χάραξης πολιτικής σε ευρωπαϊκό, εθνικό και τοπικό επίπεδο.

Το συνέδριο θα επιτρέπει στους συμμετέχοντες να συζητήσουν την εργασία αναπηρίας του FRA, DIHR και του δανικού Υπουργείου. Η τελευταία έκθεση του FRA σχετικά με την αναπηρία, που θα παρουσιαστεί κατά τη διάρκεια της εκδήλωσης, θα δώσει μια γενική εικόνα της κατάστασης που επικρατεί στην ΕΕ. Θα υπάρξουν επίσης συγκεκριμένα παραδείγματα από τη Δανία και άλλα κράτη μέλη, προκειμένου να τεκμηριωθεί η κατάσταση σε εθνικό επίπεδο. Οι συμμετέχοντες θα είναι σε θέση να συζητήσουμε συγκεκριμένες προτάσεις και να δικτυωθούν με άλλους που εργάζονται για τα δικαιώματα της αναπηρίας.

Κατά τη διάρκεια του συνεδρίου θα γίνουν:

• Συζητήσεις με τους διεθνείς προσκεκλημένους ομιλητές σχετικά με: 1) την αυτονομία 2) κοινωνική ένταξη.
• 6 ομάδες εργασίες που συνδιοργανώθηκαν με τις οργανώσεις ατόμων με αναπηρία Δανίας για:

1. Δικαίωμα συμμετοχής στην πολιτική
2. Ακούσια νοσηλεία και ακούσια θεραπεία
3. Η αποϊδρυματοποίηση,
4. Δικαστική συμπαράσταση και υποστήριξη στη λήψη αποφάσεων
5. Δικαίωμα στην οικογένεια,
6. Ο σχολικός εκφοβισμός (bullying) και η παρενόχληση 

Το πρόγραμμα της διάσκεψης μπορείτε να διαβάσετε εδώ. Θα συμμετάσχουν περίπου 140 μέλη από όλη την ΕΕ. Στο βίντεο που μπορείτε να δείτε εδώ ο Διευθυντής του FRA Morten Kjaerun αναδεικνύει ορισμένα από τα θέματα που θα τεθούν κατά τη διάσκεψη.