Ο παραλογισμός των μηχανισμών της εξουσίας

Το περιστατικό της μεταφοράς (στην κυριολεξία μεταγωγή) από το Τμήμα Μεταγωγών αδικοπραγούντων ψυχικά ασθενών ατόμων (άρθρα 69-70Α ΠΚ) από το ΨΝΑ «Δαφνί» στα Δικαστήρια της πρώην σχολής Ευελπίδων για την εκδίκαση υπόθεσης του ασθενούς, λ.χ. για την άρση ή αντικατάσταση του θεραπευτικού μέτρου (άρθρο 70 ΠΚ), έρχεται σε πλήρη αντίθεση με το πνεύμα και το γράμμα του ν. 4509/2017 και μας γυρίζει πίσω σε πρακτικές παρωχημένων αντιλήψεων, που αντιμετώπιζαν τη θεραπευτική φύλαξη μόνο υπό το πρίσμα της ασφάλειας.

Σε κάθε περίπτωση, η Κεντρική Επιτροπή Μεταγωγών είναι αναρμόδια να επιληφθεί της “μεταγωγής” του ασθενούς, διότι, σύμφωνα με την παρ. 2 του άρθρου 9 του ν. 2776/1999 (Σωφρονιστικός Κώδικας)[1], η Κεντρική Επιτροπή Μεταγωγών "παραγγέλλει τις μεταγωγές κρατουμένων", ενώ σύμφωνα με την παράγραφο 3 του άρθρου 16 του ν. 4509/2017, οι θεραπευόμενοι στις Μονάδες Ψυχικής Υγείας, στις οποίες δύνανται να εκτελούνται τα μέτρα θεραπείας κατά το άρθρο 69 ΠΚ, δεν θεωρούνται κρατούμενοι.

Επιπλέον, στην παρ. 3 του άρθρου 9 του ν. 4509/2017 προβλέπεται ότι, για τις περιπτώσεις των θεμάτων που δεν ρυθμίζονται από τον νόμο, αντιμετωπίζονται με αναλογική εφαρμογή των διατάξεων του Σωφρονιστικού Κώδικα, εφόσον αυτή δεν προσκρούει στους επιδιωκόμενους θεραπευτικούς σκοπούς.

Είναι αδιανόητο και προσκρούει στους επιδιωκόμενους θεραπευτικούς σκοπούς, ψυχικά ασθενής που απαλλάχθηκε από την ποινή (άρθρου 69 ΠΚ) και εκτελεί θεραπευτικό μέτρο σε Μονάδα Ψυχικής Υγείας, ιδίως, λ.χ. σε ξενώνα -ζει δηλαδή στην κοινότητα- την ημέρα της συζήτησης της υπόθεσής του στο Δικαστήριο να πρέπει να μεταφερθεί (κυριολεκτικά μεταχθεί) από το Τμήμα Μεταγωγών.

Τέλος, προσπερνάμε χωρίς σχολιασμό την απογοητευτική τοποθέτηση της Ελληνικής Ψυχιατρικής Εταιρείας επί του εν λόγω ζητήματος, όπως αυτή διατυπώνεται στην από 26/06/2020 ανακοίνωσή της.

---

[1] βλ. άρθρο 9 παρ. 2, ν. 2776/1999: «2. Η Κ.Ε.Μ. (σημ. Κεντρική Επιτροπή Μεταγωγών) παραγγέλλει τις μεταγωγές κρατουμένων και ρυθμίζει κάθε θέμα σχετικό με αυτές, εκτός από τις μεταγωγές που γίνονται προς διευκόλυνση του έργου της ανάκρισης ή προκειμένου να εμφανιστεί ο μεταγόμενος σε δικαστήριο ή σε δημόσια αρχή.».

Επικαιροποίηση των μέτρων πρόληψης στις Μονάδες Ψυχικής Υγείας.

Με το υπ’ αριθμ. πρωτ. Γ34α,β/Γ.Π.οικ.33360/29-05-2020 έγγραφο της Διεύθυνσης Ψυχικής Υγείας, το οποίο υπογράφεται από τον Γενικό Γραμματέα Υπηρεσιών Υγείας κύριο Ι. Κωτσιόπουλο, και θέμα «Επικαιροποίηση μέτρων πρόληψης για την προστασία της δημόσιας υγείας και αντιμετώπισης κρουσμάτων ασθενών με κορωνοϊό στις Μονάδες Ψυχικής Υγείας της χώρας, κατά τη φάση σταδιακής άρσης των περιορισμών.», δημοσιεύτηκαν τα μέτρα πρόληψης στις Μονάδες Ψυχικής Υγείας για το χρονικό διάστημα της σταδιακής άρσης των περιοριστικών μέτρων που είχαν επιβληθεί λόγω της πανδημίας COVID-19.

Το εν λόγω έγγραφο έχει ως ακολούθως:

 **************

ΘΕΜΑ: Επικαιροποίηση μέτρων πρόληψης για την προστασία της δημόσιας υγείας και αντιμετώπισης κρουσμάτων ασθενών με κορωνοϊό στις Μονάδες Ψυχικής Υγείας της χώρας, κατά τη φάση σταδιακής άρσης των περιορισμών.

Σχετ: 1. Την με αρ. πρωτ Γ3α,β/Γ.Π.οικ.19678/19-03-2020 απόφαση του Υπουργού Υγείας, περί των μέτρων πρόληψης για την προστασία της δημόσιας υγείας και αντιμετώπισης κρουσμάτων ασθενών με κορωνοϊό στις Μονάδες Ψυχικές Υγείας της Χώρας

2.   Τις ανακοινώσεις του Πρωθυπουργού και τις εξειδικεύσεις των αρμόδιων υπουργείων για το σχέδιο σταδιακής άρσης των περιοριστικών μέτρων δημόσιας υγείας.

3.   Τις οδηγίες του ΕΟΔΥ για τα ιδρύματα φιλοξενίας χρονίως πασχόντων.

4.  Το με αριθ. πρωτ. 522/23-4-2020 έγγραφο της Ειδικής Επιτροπής Ελέγχου για την Προστασία των δικαιωμάτων των ψυχικά ασθενών.

ΣΤΕΓΑΣΤΙΚΕΣ ΜΟΝΑΔΕΣ

1.         Γενικές οδηγίες προστασίας προσωπικού και ενοίκων

Αποφασίζεται η άμεση επαναφορά του συνόλου του προσωπικού και ταυτόχρονα συνεχίζεται η απρόσκοπτη τήρηση των ισχυόντων μέτρων πρόληψης και προστασίας των Μονάδων Ψυχικής Υγείας με σκοπό τη συνέχεια της διαφύλαξης τόσο της δημόσιας υγείας και της υγείας των ωφελούμενων που λαμβάνουν υπηρεσίες και φιλοξενούνται στις δομές, όσο και του προσωπικού, δεδομένου ότι σύμφωνα με τον ΕΟΔΥ «οι χώροι παροχής υπηρεσιών υγείας χρονίως πασχόντων αποτελούν χώρους με υψηλό κίνδυνο μετάδοσης και διασποράς λοίμωξης από νέο κορωνοϊό (Covid-19) και κατά συνέπεια κρίνεται αναγκαία η συστηματική εφαρμογή προφυλάξεων που αποσκοπούν στην έγκαιρη ανίχνευση και αποτροπή διασποράς όχι μόνο του νέου κορωνοϊού SARS-Cov-2 αλλά και άλλων αναπνευστικών παθογόνων συμπεριλαμβανομένου του ιού της γρίπης. Τα μέτρα αυτά αφορούν όχι μόνο τους διαβιούντες στους χώρους αυτούς αλλά και στους επισκέπτες και τους εργαζόμενους».

Συνεχίζουν να ισχύουν όλες οι ενέργειες προστασίας των ενοίκων και του προσωπικού, της πρόληψης, της έκθεσης και αντιμετώπισης κάθε πιθανού ύποπτου συμβάντος, όπως έχουν περιγράφει διεξοδικά και στο σχέδιο δράσης των τριών φάσεων.

Το προσωπικό των δομών θα πρέπει να συνεχίσει να πραγματοποιεί ασκήσεις με μελέτη περίπτωσης τη διαχείριση πιθανού ύποπτου κρούσματος COVID-19, σε τακτική βάση (τουλάχιστον μηνιαία). Συστήνεται να διενεργούνται τόσο προγραμματισμένες όσο και τυχαιοποιημένες δοκιμασίες (randomized trials) πιθανού συμβάντος με σκοπό τη διατήρηση της ετοιμότητας και την αύξηση της αποτελεσματικότητας στην ανταπόκριση του προσωπικού, ειδικά των νοσηλευτικών ομάδων.